نشانه هایِ اختصاری :

گاهی برایِ نوشتن برخی از عبارت ها و جملات،

از حروفی که مختصرِ آن کلمات است استفاده می شود که به آن حروف، 

نشانه های اختصاری می گویند. مانند:

 ـ « ص » صلوات الله عَلَیه : [ درود و صلواتِ خدا بر او  باد. ]      

ـ « رض» رضی الله عنه : [ خداوند از او راضی و خشنود باد ]         

ـ « س » سلام الله علیه ( یا علیها) : [ درودِ خداوند بر او (زن ) باد ] این نشانه 

برای معصوم (زن) به کار می رود.                                          

 ـ « ره » رحمه الله علیه : [ رحمتِ خداوند بر او باد ]           

ـ « ع » علیه السّلام : [ بر او درود باد]

« م » : میلادی                              « هـ . ش » سالِ هجری شمسی     

«ع » علیه السّلام                          « ق.م » قبل از میلاد

« ره » رحمه الله علیه             

 « س » سلام الله علیه ( یا علیها)« هـ . ق » سالِ هجری قمری     

« رض» رضی الله عنه                   

« عج » عجل الله تعالی فرجه

انواع ک

پسوندِ  « ـَ ک »  و انواع آن :یکی از پسوند های معروفی که به اسم می چسبد

 و واژه ی غیرساده می سازد،پسوندِ« ـَ ک» است که مفهوم هایِ مختلفی را در 

کلمه به وجود می آورد. 

انواعِ  ـَ ک در زبان فارسی :                                                                                                                                             

1 ـ  نشانه ی تصغیر : مفهومِ کوچکی و خُردی را می رساند . 

مانند : بامَک ( بام +  ـَ ک ) به معنیِ (بامِ کوچک ) 

 2 ـ نشانه ی ترحّم و دلسوزی: مفهومِ دلسوزی را دربر دارد. 

مانند: طفلَک (طفل+ ـَ ک) به معنیِ(طفلِ ترحُّم انگیز)  

 

3 ـ نشانه ی شباهت :مفهومِ شباهت به چیزی را ،نشان می دهد.

مانند: پشمَک (پشم+ ـَ ک)به معنیِ (نوعی به شکلِ الیاف پشم ) 

4ـ نشانه ی حالت : مفهومِ حالت وچگونگی را، بیان می کند. 

مانند: نرمَک(نرم + ـَ ک)به معنیِ(به صورتِ نرم)    

 5 ـ نشانه ی تحقیر و توهین : مفهومِ توهین را با خود دارد.

مانند:مردَک (مرد+ ـَ ک)به معنیِ(مردپَست وفرومایه)

* مثال هایی برایِ  پسوندِ تصغیر ( کوچکی):

شاخَک (شاخ  + ـَ ک )    =   شاخه ی کوچک 

 اتاقَک ( اتاق + ـَ ک ) =    اتاقِ کوچک

بامَک  ( بام  +  ـَ ک )   =   بامِ کوچک     

داستانَک ( داستان + ـَ ک )     =  داستانِ کوچک

شهرَک ( شهر+ ـَ ک )       =      شهرِ کوچک       

 مُرغَک ( مرغ + ـَ ک )       =  مرغِ کوچک

پایَک ( پای + ـَ ک )          =      پایِ کوچک     

کمانَک  (کمان + ـَ ک )      =   کمانِ کوچک

زاغَک ( زاغ + ـَ ک )         =   زاغِ کوچک      

 پیامَک ( پیام + ـَ ک )           =   پیامِ کوچک

حیوانات و نماد ها در ادبیات فارسی

آهو (مظهر ازادگی و بی گناهی )

آسمان (پاکی )

آینه (پاکی و صفا)

آب ( روشنی و حیات) 
اسب (هوشیاری ، شجاعت ، نجابت )
پلنگ ( تکبر و بلند پروازی )

معنی واژه های درس سوم ( ارمغان ِ ایران) - کلاس هشتم متوسطه اول

ه نام خدای مهربان
معنی واژه های درس سوم  ( ارمغان ِ ایران) - کلاس هشتم متوسطه اول

ارمغان: تحفه ای باشد که چون از جائی آیند بجهت دوستان بیاورند. (جهانگیری ). سوغاتی را گویند که چون از جائی بیایند بجهت دوستان بطریق ره آورد بیاورند. (برهان ). تحفه ای که مسافر برای کسان وآشنایان آرد و آن را امروز سوغات گویند. تحفه و سوغاتی که برای دوستان از جائی بیارند یا بفرستند. (موید الفضلاء). هدیه که مسافر آرد از سفر. تحفه . (منتهی الارب ). ترفه . (منتهی الارب ). سوغات . راه آورد. (جهانگیری ). ره آورد. یرمغان . ارمغانی . (برهان ). هدیه . (منتهی الارب ). پیشکش(لغت نامه دهخدا)
درازا. طول

سپند: روز پنجم هرماه و ماه دوازدهم هر سال «اسفند» یا «سپندارمذ» نام دارد. این واژه که در اوستایی «سْپِنـْـتـَه آرمَئیتی»(Spenta-Ârmaiti) می باشد و نام چهارمین امشاسپند است، از دو بخش «سپنته» یا «سپند» به مانک پاک و مقدس و «آرمئیتی» به معنی فروتنی و بردباری تشکیل شده است و معنی این دو با هم فروتنی ِپاک و مقدس است.

فرّ : شأن و شوکت و رفعت و شکوه . (برهان )

فروغ . [ ف ُ ] (اِ) به معنی فروز است که شعاع و روشنی و تابش آفتاب و آتش و غیره باشد. (برهان ). روشنایی . نور

فرزانگی : دانایی ، حکمت. ( فرهنگ فارسی معین)

فرهیختگی: ادب آموختگی ، علم آموختگی .( فرهنگ فارسی معین)

فاصله میان واژه ای - پایه هشتم

فاصله میان واژه ای - پایه هشتم
•    در کادر قرمز صفحه 22 فارسی هشتم ، آمده است که بین واژه ها فاصله معینی وجود دارد که به آن " فاصله میان واژه ای " می گویند . رعایت نکردن فاصله مناسب بین حرف های یک کلمه یا کلمات یک جمله ، در خواندن آنها ابهام ایجاد می کندمانند مثالهای زیر.
•    به این بیت سعدی توجه کنید:
•    -         از در بخشندگی وبنده نوازی          مرغ هوا را نصیب ماهی دریا
•    مرغ هوا نصیب ماهی  دریا می شود.
•    -         از در بخشندگی و بنده نوازی         مرغ ، هوا را نصیب ، ماهی ، دریا
•    مرغ نصیب هوا می شود و ماهی نصیب دریا
•    -         از در بخشندگی و بنده نوازی         مرغ هوا را نصیب ، ماهی دریا
•    یعنی ماهی دریا نصیب مرغ دریا می گردد.
•    -         از در بخشندگی و بنده نوازی         مرغ هوا را نصیب و ماهی دریا
•    مرغ هواوماهی دریا هرکدام بهره و نصیب خود را می برند.
•    ------------------
•    بخشایش    لازم نیست اعدامش کنید .
•    بخشایش لازم نیست      اعدامش کنید .
•   
•    جمله ها را به دو شکل بخوانید
•    1-   پس فردا    به دیدارت می آیم ، منتظرم باش.
•                                          پس       فردا به دیدارت می آیم ، منتظرم باش.
•   
•    2- نه همین لباس زیباست    نشان آدمیت
•                                          نه      همین لباس زیباست نشان آدمیت
•   
3- ما همه      کار می کنیم تا بتوانیم زندگی سعادتمندی داشته باشیم
•    ما     همه کار   می کنیم تا بتوانیم زندگی سعادتمندی داشته باشیم
•   
4-   این جا آشپزخانه  دارد
•                                                     این جا آشپز    خانه دارد
•   
•                                          5-  نه هر که به قیمت مهتر به قیمت بهتر
•                                          نه     هر که به قیمت مهتر به قیمت بهتر
•   
6-   پدرم هر  روزنامه ای می خواند تا سرش را گرم کند
•                                    پدرم هرروز   نامه ای می خواند تا سرش را گرم کند

بررسی کتاب فارسی هشتم

بررسی کتاب فارسی هشتم
 
     با توجه به جدیدالتألیف بودن کتاب فارسی پایه هشتم و بررسی که انجام شد توجه به نکات زیر قابل تأمّل است:
      * نکته ی املایی صفحه 15:به نظر می رسد دانش آموزان در سال اوّل ابتدایی با این نکته آشنا شده اند و ذکر آن در کتاب هشتم ضرورتی ندارد.
       *تمرین 2صفحه22: در بیت
               مهربان و ساده و بی کینه است           مثل نوری در دل آینه است
رکن اول تشبیه وجود ندارد و این امر با توجــــه ضرورت وجـــــود رکن اول و دوم ،تدریس و تفهیم آن برای دانش آموزان با ابهام روبرو است و بهتر آن است که تمرینی آورده شودکه رکن اول و دوم وجود داشته باشد.
         *نکته ی (املایی)صفحه22:نه تنها بار املایی ندارد بلکه دامنه ی گسترده ای نیز ندارد و چنانچه از نظر مؤلفین ضرورتی بر وجود چنین نکاتی می باشد ذکر چندین مثال راهگشا خواهدبود.
         *واژه ی سپند در بخش دانش ادبی صفحه ی 33 کتاب فارسی به صورت پسند آمده است که باید اصلاح شود.
         *تمرین چهار فعالیت های نوشتاری صفحه ی 34  بار انشایی دارد  و با توجه به حذف  تمرین های نگارشی از کتاب فارسی بهتر است این تمرین حذف شود.
         *نکته املایی صفحه 34 کتاب فارسی با درست نویسی کتاب مهارت های نوشتاری صفحه 61  یکسان است که نیازی به تکرار نیست.
          *دانش زبانی صفحه40: تدریس این بحث از دستور زبان مستلزم بیان انواع فعلهای گذرا و جملات چند جزئی است تا بتوان به دانش آموز تفهیم کرد که چرا به عنوان مثال فعل خواند نیازبه متمّم ندارد و فعل خرید علاوه بر مفعول به متمّم نیزنیازمنداست.و در مجموع طرح این نکته دستوری در پایه ی هشتم لزومی ندارد.
          *در دانش زبانی صفحه 52 در جدول مربوط به اجزای جمله «را» نشانه مفعول همراه مفعول و حروف اضافه همراه با متمم  آمده است که مناسب است ستون مجزایی برای آنها در نظر گرفته شود.
           *دانش ادبی درس  هشتم (مثنوی) بحثی تکراری است چون این مطلب درکتاب فارسی پایه ششم تدریس شده چه خوب بود به جای این نکته بحث تفاوت در معنی واژه ها از گذشته تا امروز که در فعالیت های نوشتاری همین درس آمده است مطرح می شد.
            *فعالیت های نوشتاری صفحه ی 88 تمرین چهارم در جدول گروه اسمی وابسته ی پیشین صفت پرسشی نیامده است بنابراین لازم است ضفت پرسشی به صفت تعجبی تغییریابد.
           *دانش ادبی درس دوازدهم(کنایه) صراحتا در کتاب فارسی ششم ابتدایی آمده است و تکراری است.
           * از آن جا که در کتاب فارسی پایه هشتم دانش آموزان با انواع صفت آشنا می شوند بهتر است مضاف الیه نیز در کنار آن آورده شود.
 
                                                   گروه آموزشی ادبیات فارسی شهرستان ایوان

آیات قرآنی در ادبیات فارسی هفتم و هشتم

به دانش آموزان بگویید مفهوم آیاتی را که درباره برخی از بیت های کتاب فارسی از قرآن استخراج کرده اند به کلاس آورده و بخوانند. (یادآوری تلمیح)
هم چنین می توانند با خط خوش و درشت، این ابیات  همراه با آیات قرآنی را روی مقوا نوشته در تابلوی کلاس نصب کنند و حتی برای آن تصویر بکشند.
الف) ای یاد تو مونس روانم           جز نام تو نیست بر زیانم
خداوند در آیه 28 سوره رعد  می فرماید: "الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکرِ اللَّهِ أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ"( آنها کسانى هستند که ایمان آورده و دلهایشان به یاد خدا آرامش مى‏ گیرد، آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرام می گیرد)

برنامۀ تدریس کتاب آموزش مهارت های نوشتاری دورۀ اول متوسطه(پایۀ هفتم وهشتم)

دانلود فایل با حجم 47.94 کیلوبایت

برگزاری اولین کار گروه ادبیات فارسی پایه هشتم

اولین کار گروه نقد و بررسی کتاب فارسی پایه هشتم در محل دبیرستان دهخدا  برگزار شد.

روز پنج شنبه 8 آبان 93 با حضور همکاران رشته ادبیات فارسی برگزار گردید و همکاران نظرات خود را اعلام داشته و مشکلات تدریس خود را عنوان نمودند که توسط خود همکاران رفع اشکال گردید....به منظور بررسی بهتر قرار شد کتاب فارسی هشتم در روز پنج شنبه 22 آبان 93 ساعت 9 صبح ادامه یابد

  

نگاهی به کتاب « روح الارواح »

نگاهی به  کتاب « روح الارواح »

نوشته :«  شهاب الدین منصور سمعانی »

شب های رمضان همیشه با برکت همراه بوده و خواهد بود ، جلوه ی یکی از این برکات با فکر معرفی یک کتاب توسط آقا  سید مهدی جلیلی شروع شد  اما جلوتر که رفتیم تنها شیفتگی ماند و این همه اعجاز که نامش « روح الارواح» است .

نام کامل این کتاب « روح الارواح فی شرح اسماء الملک الفتاح » میباشد و اثر عارف ، فقیه و شاعر بزرگ ایرانی قرن ششم هجری « شهاب الدین ابوالقاسم احمد بن ابی المظفر منصور السمعانی » است که توسط استاد « نجیب مایل  هروی » تصحیح شده و موضوع کتاب همان طور که از نام آن پیداست شرح اسماء الهی است که در 74 باب نگاشته شده است .