سمبل ها ونماد ها در نقاشی ایرانی

• ·انسان ، نمادی است از روح قدسی عالم ملکوت
• ·چهره ، تمثیلی است از تجلیات عالم حق
• ·انسان پیر، نماد خرد است
• ·تفکر ، تمثیلی است از اندیشه در آیات خدا
• ·کاسه ، تمثیلی است از سرمستی سالک
• ·لیلی، تمثیلی است از عشق یزدانی
• ·مجنون ، سمبل روح تشنه عالم بشری است
• ·گوش ، تمثیلی است از پذیرای کلام الهی
• ·محراب، محل توجه دل است
• ·همنشینی انسان با طبیعت، تمثیلی است از روح لطیف انسان شرقی برای رسیدن به کمال
• ·کوه قاف، تمثیلی است از مقام یکرنگی و حقیقت انسانیت
• ·گلزار ، تمثیلی است از باغ معرفت دل
• ·همیشه بهاربودن طبیعت، تمثیلی است از بهشت برروی زمین
• ·آب ،عنصر حیات وبحر معرفت است
• ·دریا ، نماد هستی است
• ·درخت وگل ، نماد عناصر تشکیل دهنده بهشت هستند
• ·سرو ، نماد جاودانگی است و به تنهایی بیان کننده بهشت ملکوت است بر زمین علو مرتبه
• ·سرو ناز، رمز عاشق ومعشوق است . در نقاشی ایرانی از جایگاه قدسی برخوردار است
• ·سرو روان ، تمثیلی است از وزش باد در بین درختان و بیا ن موسیقیایی طبیعت
• ·سبزه زار، تمثیلی است از محل جلوه تجلیات الهی
• ·ابر وباد ، نماد امدادهای غیبی
• ·آتش ، نمادی است ازنورانیت وتقدس . در اطراف سر پیامبران وچهره های قدسی نقش میشود
• ·صخره وکوه به صورت انسان یا حیوان ، شاهدان اعمال انسان ها هستند
• ·صحرا ، تمثیلی است از عالم روحانی
• .آهو ، نمادی است از مجنون ونشانه مظلومیت ،بی گناهی وعشق معنوی.به روایت دیگر، آهو تمثیل
•  انسانی است که از عشق مجازی به عشق حقیقی و خدایی رسیده است
• ·پرنده ، جستجو گر جهان معنا است (روح آدمی در پرواز روحانی) در نقاشی ایرانی پرنده دارای شعور است و در جستجوی حقیقت
• ·پرواز پرنده، نمادی است از عروج روح آدمی برای رسیدن به جهان بالا
• ·ماهی ، نماد شخص عارف است که در دریای سیر وسلوک معنوی شناور است
• ·اسب ، نماد غرور ،نجابت، شجاعت وپاکی است و گاه سمبل سرکشی وطغیان
• ·شیر ، به معنای قدرت الهی است وگاه نماد قدرت جسمانی (یا معنوی)
• ·شتر ، کنایه از نفس مطمئنه است (نفسی است که صاحب آن احساس کمک و امنیّت از طرف خداوندمیکند و نفس او در نزد خداوند – تبارک و تعالی – آرام است... و با ذکر خدا مطمئن می شود وبه سوی او باز می گردد و مشتاق لقاء و قرب او است)
• ·مار ، تمثیلی است از نفس شیطانی
• ·گرگ ، نمادی است از خیانت و شیطان صفتی
• .جانوران شاخدار همچون بز کوهی وگاو را نماد نیروی باروری میدانند
• حیوانات افسانه ای
• ·هما (سیمرغ) ، سمبل سعادت و خوشبختی است .در ادبیات حماسی (شاهنامه) سیمرغ نماد خردومداواست . بنا برروایت منطق الطیر عطار ، جمعی از مرغان برای رسیدن به حقیقت و والایی روح ، عزم کوه قاف کردند اما به دلیل سختی راه و نداشتن خلوص ، در پایان فقط  "سی مرغ" مخلص باقی ماندند و به کمال وقرب الهی رسیدند (معرفت یافتن به ذات خدا)
• ·دیو و اژدها ،نماد نفس پلید (شیطانی) هستند .در نگاره های ایرانی همیشه در مقابل دیو ، پری و در مقابل اژدها ، سیمرغ نقش میشود
• ·جنگ سیمرغ واژدها ، نمادی است از مبارزه همیشگی روشنایی وتاریکی ، دانایی وجهل ، حق وباطل
• ·اهریمن ، تمثیلی است از غایت زشتی و پلیدی
• ·مرگ ، جدا شدن از جهان مادی و رسیدن به حقیقت و جاودانگی است

 

منبع :شریفی،بهمن،آموزش نگارگری جلد (1)،چاپ دوم ،انشارات یساولی ،

معنی تعداد شاخه گل ها بصورت کلی

2شاخه گل: نشانه توجه یک فرد به طرف مقابل 

3 شاخه گل: نشانه احترام به طرف مقابل
5 شاخه گل:نشانه علاقه و محبت به طرف مقابل
7 شاخه گل: نشانه
با دادن چه گلی چه منظوری را می رسانیم
برای عشق های نوپا غنجه رز هدیه می دهند
گلی که نماد اتحاد و سازش است ترکیب گل های سفید و سرخ است
داوودی نشان از حقیقت است
رز کاملا آشفته نشان از تعهد است
گل نرگس نماد خودبینی و غرور است
برای کسی که به سفر می رود گل بنفشه مناسب است
اگر می خواهید به کسی هشدار دهید گل بگونیا هدیه دهید
گامیای صورتی نماد اینکه در آرزوی تو هستم است
گل پیام آور عشق و وفاداری قاصدک است
گل پایداری و استقامت کاکتوس است
اگر می خواهید به کسی بگوید دوستم داشته باش به او گل نسترن هدیه دهید
گل لاله عاشق تمام عیار است
کسی که درخور پرستش است و می خواهید ان را به او بگویید به او گل کامیا سفید هدیه دهید
رز ماری برای یاد اوری خاطرات و یادگاری مناسب است
برای کسی که برای او می خواهید اظهار تاسف کنید گل زنبق دهید
برای پیروزی ها و فتح کردن ها گل لادن مناسب است
گل اطلسی نماد شرم و ازدواج فرخنده است
گل میخک نشان عشق زن است

سمبل چیست؟

  سمبل یعنی استفاده ازنماد ها و نشانه هایی جهت رساندن پیام است و هرکشوری برای خود سمبل هایی دارد که متفاوت با دیگر کشور هاست ولی بعضی از سمبل ها در همه ی کشور ها مشترک است. مثل کبوتر سفید که سمبل صلح و پاکی است . بعضی از سمبل ها مخصوص یک کشوراست مثل میدان آزادی که سمبل کشورایران است. یا برج ایفل که نماد کشورفرانسه است .حال به تعدادی ازسمبل ها ی مختلف اشاره می کنیم .

    

سمبل	میوه	سمبل	طبیعت	سمبل	حیوانات
زیبایی	هلو	برکت و فراوانی	باران	کینه	مار
زندگی و طول زندگی	انار	پاکی و روشنایی	آب	وفاداری و حفاظت	سگ
برکت	گندم	سختی	سنگ	حیله گری وسیاست	روباه

 لازم به ذکر است که سمبل در تمام عرصه های هنری دنیا یکی از المان های مناسب بوده ازنقاشی و تئاتر گرفته تا تمام امورات هنری گرافیکی-نقاشی-نمادها و نشانه ها و پوسترها، فیلم، عکاسی،تیلیغات و غیره از کاربرد بالایی برخوردار است و بخصوص در علم ادبیات و هنر، باید جهت استفاده از سمبل ها را برای همیشه به خاطر داشته باشیم.