نکات درس هشتم فارسی هفتم

تدریس درس #هشتم 🔽🔽🔽🔽

#فارسی_هفتم

#زندگی_همین_لحظه_هاست 

🔻بخش اول : تاریخ ادبیات

نویسنده درس،عباس اقبال آشتیانی نام دارد.وی در سال1275ه.ش در آشتیان به دنیا آمد و از چهارده سالگی تحصیل را آغاز کرد.وی استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود،مجله«یادگار»را منتشر نمود و در سن53سالگی درگذشت.از ایشان حدوداً 60 اثر باقی مانده است که برای نمونه می توان:«تاریخ مغول»و«وُزَرای سَلاجَقِه»را نام بُرد.

🔻بخش دوم : تحلیل ساختاری و محتوایی درس

نثر درس،ساده،روان و دارای انسجام متن است و از ترکیب های متنوع کنایی بهره گرفته است.

مفهوم درس بر استفاده از فرصت ها و به بیهودگی نگذراندن عُمر،تأکید می کند و نویسنده با بیان جمله های گوناگون از افراد مختلف و نقل حکایت،این موضوع را به خوبی شرح داده است.

🔻بخش سوم : معنی واژه ها،نکات دستوری و آرایه ها

زندگی مجموعه ای از روزها و ماه هاست:

اشاره دارد به سخنی از امام حسین علیه السلام که می فرمایند:«ای فرزند آدم(ای انسان)،تو مجموعه ای از روزها هستی.»

روز،ماه،سال:مراعات نظیر

به شتاب:سریع

بدون تردید:بی شک

وقت طلاست:وقت به طلا تشبیه شده

گران بها:باارزش

صرف وقت:از زمان استفاده کردن

هم خانواده صرف:مصرف،مصارف

دقایق:جِ دقیقه

تلف شده:از بین رفته

هم خانواده تلف:اِتلاف،تَلَفات

گویی:اِنگار

قرن:صد سال

قرن های طولانی:صدها سال

هم خانواده قرن:قرون

دل آزُرده:ناراحت

دنیا را زیرورو می کنند:همه جا را می گردند

زیستن:زندگی کردن

عمر حقیقی را،شناسنامه ما تعیین نمی کند:ارزش عمر ما به سنّ شناسنامه ای ما نیست بلکه به اندازه رفتارها و کارهای نیک ماست

اسکندر:فرمانده یونانی که با شکست دادن آخرین پادشاه هخامنشی،ایران را تصرف کرد و سلسله سلوکی را در ایران بنا نهاد.البته در برخی متون،او را چون پیامبران توصیف کرده اند و داستان هایی را به او نسبت داده اند.

اِثنا:میانه ها،جِ ثنی

در اِثنای سفر:در بین سفر،در مسیر

به حیرت فرورفت:شگفت زده شد

هم خانواده حیرت:متحیر،حیران،تحیُّر

حیات:زندگی،عُمر

قبور:قبرها،جِ قبر

هم خانواده قبر:قبور،مقبره

صاحبان قبور:مُردگان

حک شدن:به شیوه کَنده کاری نوشتن

تجاوز نمی کرد:بیشتر نمی شد

پیش خواند:فراخواند

نظر:فکر،عقیده

خُفتن:خوابیدن

قسمت اعظم عمر:بیشترین سال های زندگی

هم خانواده اعظم:معظّم،تعظیم،عِظام

غفلت:بی خبری

هم خانواده غفلت:غافل،تغافُل

سپری می شود:می گذرد

امروز را به فردا افکندن:کارها را برای روز بعد گذاشتن

🔹شعر خیام:

دی:دیروز،گذشته

گذشت:رفت

او:به واژه دی بر می گردد

نامده:آینده

معنی شعر:از گذشته که دیگر رفته و تمام شده،حرفی نزن و از آینده ای هم که هنوز نیامده،نگران نباش و بی تابی نکن.لحظه های زندگیت را با نگرانی از آینده و پشیمانی از گذشته ها صرف نکن.زمان حال را دریاب و عمرت را هدر نده.

این شعر خیام اشاره دارد به سخنی از حضرت علی علیه السلام که فرمودند:«آن چه از دست رفت(زمان گذشته)،گذشته است و زمانی که نیامده(آینده)،کجاست؟برخیز و فرصت میان دو نیستی(گذشته و آینده)را دریاب.»

قول:گفته(به سخن معروف میان مردم،قول گویند)

هم خانواده قول:اَقوال،مَقوله

گره از کار دیگران گشودن:مشکل دیگران را رفع کردن

منها کردن:کم کردن

شادی،غم:مخالف

تقسیم،منها:مراعات نظیر

اضطراب:پریشانی،مضطرب شدن

راحت:آسایش

حرام کردن:از بین بردن

هم خانواده حرام:حریم،تحریم،اِحرام،مُحرِم

ساعات:جِ ساعت

مُصاحبت:هم نشینی

هم خانواده مصاحبت:صحبت

هم خانواده تفریح:فَرَح،مُفرّح

سبزه،گُل،درختان:مراعات نظیر

آسمان،ستاره:مراعات نظیر

اِعجاب:شگفتی

هم خانواده اِعجاب:عَجب،تعجب،عجیب

تأمّل:اندیشه کردن

عبرت:پند گرفتن

فرصت ها مثل گذشتن ابرها می گذرند:فرصت به گذشتن ابر تشبیه شده است.

اشاره به سخن امام علی (ع) : 

الفرصتُ تمرُ مرَّ الحساب